Yazı İçeriğinde Bulunanlar
Peri bacalarının nerede olduğu ve nasıl oluştuğu, merak edilen konular arasında yer alır. Peri bacaları ülkemizde ve dünyada birçok bölgede görülmesine rağmen, hiçbir yerde Kapadokya’daki kadar görkemli ve geniş bir alana yayılmış şekilde görülmez. Kapadokya’nın jeolojik yapısı peri bacalarının oluşmasına oldukça uygundur. Bununla birlikte, insanların toprağı kolayca kazıyarak yer altı şehirleri kurmalarına imkân tanımıştır. Peri bacalarının nasıl oluştuğu, kimlerin neden yer altında yaşadığı gibi soruları sizler için cevaplayacağız.
Peri Bacaları Nerede?
Kapadokya’nın kendine has coğrafyası, oldukça etkileyicidir. Günümüzden on milyon yıl önce yaşanan ve halen aktif olan volkanik mekanizmalar olan kalderaların patlamaları sonucu oluşmuş bir yeryüzü şeklidir. Temelde, yanardağlardan çıkan lavlar, platolar, göller ve akarsular üzerinde 100-150 metre kalınlığında tüf tabakasını oluşturmaktadır. Ana volkanlardan püsküren maddelerle şekillenen plato şiddeti daha az küçük volkanların püskürmesiyle sürekli şekilde değişime uğrar. Bu tüf tabakasının başta Kızılırmak Nehri olmak üzere akarsuların, göllerin ve rüzgârın aşındırmasıyla da günümüzdeki ikonik peri bacaları haline gelmiştir.
Peri Bacaları Hangi İlde Yer Alır?
Peri bacaları Nevşehir ilinin Kapadokya ilçesinde yer alır. Nevşehir merkez ile Kapadokya arasında 7 km mesafe bulunur. Aslında Nevşehir’in birçok bölgesinde peri bacası bulunmakla birlikte, en sık olarak ve en eski peri bacaları Kapadokya’da yer alır. Bu yüzden de yurt içinden ve yurt dışından her yıl binlerce kişi bölgeye ziyarete gelir. Bu eşsiz ve benzersiz yapılarla hatıra fotoğrafı çektirerek inceleme yapar.
Peri bacalarının yer aldığı şehir, turistik açıdan oldukça hareketli bir bölgedir. Her yıl dünyanın birçok yerinden ziyaretçi almaktadır.
Peri Bacaları Nasıl Oluştu?
Sel sularının dik yamaçlarda kendine yol bulması zamanla sert kayaların çatlamasına neden oldu. Bununla birlikte, taşların kopmasına neden olan kaymalar yüzünden alt kısımlarda bulunan ve daha kolay aşınan malzemenin derin bir şekilde oyulması ile yamaç gittikçe geriledi. Böylece, üst kısımlarda yer alan şapka ile aşınmadan korunan konik biçimli gövdeler son halini almıştır.
Özellikle Paşabağı civarındaki peri bacaları türünün en belirgin ve ikonik çeşitleridir. Çünkü bu bölgedeki peri bacaları genel olarak;
- Konik
- Şapkalı
- Mantar biçimli
- Sütunlu
- Sivri kaya formunda bulunur.
Paşabağı peri bacaları; tüf, tüffit ve volkan külünden oluşmuştur. Sert kayaçtan oluşan konik gövdelerinin tepe kısımlarında bir de ignimbirit gibi sert kayaçlar yer alır. Tüften oluşan kaya bloğu da kraterler arasında yer alır. Peri bacalarının kısa veya uzun ömürlü olması, bu şapkadaki kayanın direncine bağlı olarak değişiklik gösterir. Bazı yamaçlardaki renk dalgalanmalarının nedeni ise lav tabakasında yer alan ısı farklılıklarıdır.
Peri bacalarının oluşumu, genel anlamda bu şekilde açıklanabilir.
Peri Bacalarının Altında Yaşam Var mı?
Peri bacalarının altında insan yaşamı, Paleolitik döneme kadar uzanır. İnsanlar bu doğal oluşumları, eski çağlarda gözetleme ve barınma yeri olarak da kullanmış ve Hristiyanlığın yayıldığı dönemlerde içlerine kiliseler oyarak ibadethaneler yapmıştır. Roma döneminde ise mezar olarak kullanılan bu bacalar, zamanında Hititler’in yaşadığı Hıristiyanlığın en önemli merkezlerinden biri olarak karşımıza çıkar. Kayalara oyulan evler ve kiliseler, bölgeyi Roma İmparatorluğu’nun baskısından kaçan Hıristiyanların sığınağı yapmıştır. 6. ve 7. yüzyıla gelindiğinde, Arap akınlarına karşı sığınak olarak kullanılmıştır.
Bu sığınaklar önemini yitirdikten sonra Hristiyanlar buraları terk ederek, kaya koyuklarına gitmişlerdir. Gittikleri kaya koyukları;
- Göreme
- Soğanlı
- Ihlara vadilerindeki kaya kovukları, bu yerleşim yerleri olarak bilinmektedir.
Seyahat kategorimizdeki diğer destinasyonları da incelediniz mi?
