Badem Ağacı Çeşitleri, Özellikleri ve Bakımı

Badem ağacı muhteşem görünümünün yanı sıra özellikleri ve verimi açısından da çok kıymetli bir bitkidir. Çeşitleri ve bakımı hakkında bilgi sahibi olmak verimliliği arttırmak açısından oldukça önemlidir.  Bu yazımızda badem ağacı üzerine merak ettiğiniz tüm bilgileri bulabilirsiniz.

Badem Ağacı

Gülgiller familyasına ait olan badem ağacı Prunoideae alt grubuna aittir. İsmi Latincede Prunus dulcis şeklindedir. Ülkemizdeki farklı noktalardaki iklim özelliklerinde rahatlıkla yetiştirilebilen bir bitki türüdür. 400 – 1600 metre rakım arasındaki bölgelerde yetiştirilebilmektedir.

Kültürümüzde yer alan ve geleneksel olarak sık sık tükettiğimiz besinlerden biri de bademdir. Ana vatanı Orta Asya ve Çin olan badem seyyahlar sayesinde dünyanın farklı noktalarına yayılmıştır ve her yerde çok sevilerek hem tanesi hem de sütü tüketilmektedir.

Badem Ağacı Özellikleri

Badem ağacı özellikleri ağacın türüne göre farklılar gösterebilmektedir. Bununla birlikte bu bitkinin tüm çeşitlerinde ortak olan özellikler de mevcuttur. Badem ağacı özellikleri şu şekilde sıralanabilir;

• Maksimum olarak 6 ila 8 metre kadar boy atabilen badem ağaçlarının 12 metreye kadar çıktığı da görülmüştür. Yıllık olarak boy atan badem ağacının uzayan dallarının üstünde yer alan tomurcuk kısımlar aynı mevsim içerisinde büyüyerek ikinci kere dalların çıkmasına sebep olur. Bu sayede yayvan bir görünüme kavuşmaktadır.
• Badem ağaçlarının kök türü kazık kök şeklindedir. Köklerinde saçak kök özelliği çok az görüldüğü için fidan yetiştiriciliğinde tutmama ihtimali çok yüksektir. Tutturması zor olan bir fidan şekline sahiptir.
• Badem ağaçlarının buket ismi verilen kısa meyve dalları vardır ve bunlar 2 ila 13 cm arasında değişik boylara sahiptir.
• Bu verimli ağaçların ömrü ortalama 50 sene şeklinde hesaplanmıştır. Ancak bazı badem ağaçlarının 100 yaşına kadar yaşadıkları da bilinmektedir. Doğru zamanda budama işlemi ve sulama işlemi yapıldığında ağacın ömrü uzamaktadır.
• Badem ağaçlarının yaprak kısımları incelendiğinde orta büyüklükte, küçük ve iri olan türlerinin olduğu görülmektedir. Yaprakların boyutunun nasıl olacağı ağacın yaşadığı çevre ve dallardan etkilenmektedir.
• Badem ağaçlarının yaprak rengi koyu yeşil ile açık yeşilin ortasında bulunan bir renktir. Ne koyu ne de açık demek mümkündür. Yaprakların kenar kısımlarına bakıldığında dişli bir görünüm vardır.

Badem Ağacı Çeşitleri

Badem ağacı yetiştirme alanına yönelmek isteyenler bu bitkinin farklı çeşitleri olduğunu da bilmelidir. Ayrıca farklı türlerin farklı bakım ve verim özelliğine sahip olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır.

Badem ağacı çeşitleri şu şekildedir:

• Teksas Badem Fidanı ; En yaygın çeşitler arasında yer alır. Soğuklardan diğer türlere nazaran az etkilenmesi bu durumda etkilidir. Dayanıklılığı çok yüksek olsa da verimliliği orta seviyelerdedir. Daha çok eğimli araziler için tercih edilmelidir.
• Tuono Badem fidanı; Kökeni İtalya olan bu fidanın verimliliği oldukça yüksektir. Bu ağaç çeşidinin verdiği bademler son derece kaliteli ve büyük boyutludur.
• Ferraduel badem fidanı; Fransa orijinli bu fidanın verimliliği orta düzeydedir. Bununla birlikte iri ve kaliteli badem verir.
• Ferragnes Badem fidanı; Dayanıklı olmasının yanı sıra bol ve iri ürünler verir. Orijini Fransa’ya dayanmaktadır.
• Nonpariel Badem Fidanı; Oldukça verimlidir. Dolayısıyla en çok tercih edilen badem ağacı çeşitleri arasında yer alır. İnce kabuklu ürün verir.

Badem türleri ise şu şekildedir:

• Diş bademleri
• Taş bademler
• El bademi
• Tatlı bademler
• Sert bademler
• Acı bademler

Bunlar birbirinden hem dış görünüm hem de besin değeri olarak ayrılmaktadır. Bu nedenle seçim yaparken her birinin dış görünüşünün nasıl olduğunu incelemelisiniz. Tatlarına da bakarak karar verebilirsiniz.

Badem Ağacı Bakımı

Badem ağacı bakımı üzerine bilgi sahibi olmak isteyen bireyler mutlaka doğru dikim zamanını da bilmelidir. Bunun için ağacın yaz aylarında dikilmesi önerilmektedir. Ancak dikildikten sonra bol bol su verilmesi tavsiye edilmektedir.

Kışın da dikimi gerçekleştirilebilir. Ancak bu durumda çok soğuk olmayan hava durumunun olduğu zamanlar tercih edilmelidir ve don olmayacak şekilde sulanmaya özen gösterilmelidir. Ülkemizin soğuk olan şehirlerinde mart aylarının dikime daha uygun olduğu düşünülmektedir. En doğrusu ise yaz aylarını beklemektir.

Badem ağacı Akdeniz kıyılarında sıklıkla yetiştirilen bir ağaç türüdür. Bu nedenle İspanya ve İtalya’da da yoğun şekilde yetiştiriciliğinin yapıldığı bilinmektedir. Sıcak hava iklimi badem ağaçları için son derece uygundur.

Badem ağacı fidanının dikilebilmesi için ilk olarak 70 – 80 cm kadar derinlikte çukur kazılmalıdır. Çukurun genişliği de aynı ölçülerde olmalıdır. Fidanların aşılı olduğu yerlerin toprak altında kalmamasına dikkat edilmelidir.

İlerleyen zamanlarda gerekli olan budama işlemi için de kış ayları tercih edilmektedir. Ancak havaların aşırı soğuk olmadığı bir zaman diliminde budama işlemi yapılmalıdır.

Önerilen Yazı

Kırmızı Yapraklı Ağaç Türleri Hangileridir? İsimleri ve Özellikleri 

Faydaları

Bu ağaç genellikle yetiştiricisine çok kazandıran bir bitkidir. Badem ağacının faydaları göz önünde bulundurulduğunda  bu durum oldukça normaldir.

Badem kozmetik, sağlık ve gıda endüstrisinde sıklıkla kullanılan besinlerden biridir. Oldukça besleyici ve genetiği ile oynanmamış nadir besinlerden biri olduğu için son derece sağlıklıdır.

Özellikle ara öğünlerde, sütü yapılarak ya da pastalarda süsleme malzemesi olarak vb. sıklıkla kullanılmaktadır.

Bunun yanı sıra badem yağı yapımında, badem içeren kozmetik ürünlerinin yapımında da kullanılmaktadır.