Yazı İçeriğinde Bulunanlar
Çabuk yorulmamak için yapılması gerekenler çoğu zaman yaşam tarzınızla ilgilidir. Hemen yorulma sebepleri ve tedavisi üzerine bilgiler yazımızın devamında yer almaktadır.
Neden Çabuk Yoruluruz?
Çabuk yorulmak yaygın bir şikâyettir. Çoğu zaman, tıbbi bir sorun değil, yaşam tarzı değişikliği ile tersine çevrilebilecek bir sorundur. Yorgunluk genel olarak iş, aile yaşantısı ve sosyal ilişkilerdeki gidişatı olumsuz yönde etkileyebilir. Yorgunluk, sebebinin tespit edilmesi zor olan bir sorun olarak meşhurdur. İnsanların çabuk yorulmasının birçok sebebi vardır. Dolayısıyla sonuç olarak çabuk yorulma tedavisinin de çok farklı yolları vardır.
Yorgunluğa Sebep Olan Faktörler Üzerine
Yorgunluğa sebep olan faktörler için, öncelikle bilinmelidir ki, yorgunluk, enerji yoksunluğu, fiziksel veya zihinsel yorgunluk veya motivasyon eksikliği olarak da ifade edilebilir. Yorgunluğu doğuran nedenler hem psikolojik, hem fizyolojik hem fiziksel olabilir. Teşhis etmek için, bir uyku raporu ve fiziksel muayene, kan ve idrar testleri gerekebilir. Yorgunluğun tedavisi de, dolayısıyla yorgunluğun altında yatan nedenlere göre belirlenir.
Çabuk Yorulma Nedir?
Basitçe söylemek gerekirse, çabuk yorulma, bir işe başladıktan hemen sonra yorgun olma hissidir. Motivasyonun hemen azalması, enerjisizlik hissinin hızlı belirmesi, hızlı fiziksel veya zihinsel yorgunluk hissetme ve genel motivasyon eksikliği çabuk yorulmakla ilişkilidir.
Çabuk Yorulma Sebepleri
Yorgunluk yaygın bir histir. Bütün insanlar yorulur. Ancak bu genellikle hastalıktan kaynaklanmaz. Kişisel beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıkları çabuk yorulma sebeplerinin başında gelir. Öte yandan bu etkenler de dâhil olmak üzere çok sayıda tıbbi ve tıbbi olmayan yorgunluk nedeni vardır:
Psikolojik ya da psiko-sosyal sebepler, stres, kaygı ve depresyon gibi faktörlerdir. Fiziksel nedenler; anemi, diyabet olabilir. Fizyolojik faktörler, hamilelik, yetersiz uyku ve aşırı hareket olabilir.
Bazı yorgunluk türleri, tıbbi hastalık olarak görülmez. Duygusal stres, can sıkıntısı, uykusuzluk, yataktan çok geç kalmak, çok fazla kafein veya alkol tüketmek, aşırı abur cubur yemek de yaşam tarzı alışkanlıkları ile ilgili sebeplerdir.
Bazı insanların çabuk yorulma sıkıntısında dertli olma ihtimali daha fazladır. Sözgelimi, kadınlar erkeklere nazaran daha çabuk yorulma hissi ile karşı karşıya kalırlar. Yoksulluk içinde yaşayan ve zihinsel veya fiziksel hastalığı olan kişilerin de diğer insanlara göre çabuk yorgunluk gösterme olasılığı daha fazladır.
Beslenmeyle ilgili değinilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Yemek yedikten sonra ve gün boyunca kendinizi yorgun hissediyorsanız, dengesiz bir beslenme alışkanlığı izliyor olabilirsiniz. Süper besinler olarak da bilinen antioksidan düzeyi yüksek besinler tüketmek, bağışıklık sisteminizi güçlendirerek bitkin ve yorgun hissetmenizi engeller.
- Gün boyunca enerjinizi korumanın iyi bir yolu, daha az sıklıkta büyük bir öğün yemek yerine, her 3 ila 4 saatte bir düzenli öğünler ve sağlıklı atıştırmalıklar yemektir.
- Vücudunuz aşırı kilo taşımak durumunda ise, bu yorucu olabilir. Ayrıca fazla kilo kalbinize fazladan yük bindirir ve bu da sizi yorabilir. Kilo vermek, bu bağlamda kendinizi çok daha enerjik hissetmenize yardımcı olabilir.
Ayrıca uykuyla ilgili sorunlar, çabuk yorulmanın baş nedenleri arasında yer alır:
- Gereğinden çok uyumak, bedenin biyolojik saatini bozduğundan ötürü uyandığınızda kendinizi yorgun hissetmenize neden olabilir. Aksi takdirde sirkadiyen kalp pili olarak bilinen beyindeki ilgili hücre grubu, açlık, susuzluk, ter ve yorgunluk gibi vücudun iç ritimlerini kontrol eder.
- Uyumak için çok sıcak veya çok soğuk bir yerdeyseniz, bu, gece boyunca uyku kalitesini etkileyecektir.
- Her 7-10 yılda bir yeni bir yatak satın alınmalıdır. Yatak yaşam döngüsünün sonuna gelmeye başlıyorsa, uykunuzu negatif yönde etkiliyor olabilir.
- Çok fazla alkol tükettikten sonra genellikle uykulu hissedilir, bu nedenle alkolün uykuya yardımcı olduğu kanaatine varılır. Lakin aslında, içki içtikten sonra uyku kalitesi olumsuz etkilenir ve ertesi gün yorgunluk hissi baskın olur. Benzer şekilde, gece yatmadan bir dakika önce son sigarayı içmek, sabah kalktığınızda yeterince uyuduğunuzu düşünmenize rağmen uyku kalitenizin düşmesi anlamına gelebilir. Bunun en temel nedeni, alkol gibi nikotinin de vücudu uyarıcı olmasıdır.
Tıbbî Sebepler
Yorgunluğun olası tıbbi nedenleri şunlardır: Obezite, uyku apnesi, antidepresan tedaviler, anemi, demir eksikliği, böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı, kalp yetmezliği, tiroid hastalığı, şeker hastalığı, Addison hastalığı, yeme bozuklukları, romatizmal artrit, enfeksiyon, AIDS, tüberküloz ve mononükleoz, yetersiz beslenme…
Yorgunluğun Tedavisi
Yorgunluğun tek bir tedavisi yoktur. Çünkü yorgunluk tedavisi, yorgunluğun nedenine bağlıdır. Teşhis süreci yorgunluğun altında yatan tıbbi bir açıklama getirmiyorsa, yaşam tarzı ve beslenme alışkanlığı değişiklikleri sorunu çözmeye yardımcı olabilir. Bazı doğal basit tedavi önerileri şunlardır.
- Uyku alışkanlıklarının iyileştirilmesi ve yeterli uykunun sağlanması gerekir.
- Düzenli egzersiz yapmak, dinlenme ve aktiviteyi dengelemek önemlidir.
- Kafeini kesmek ve bol su içmek kurtarıcı olabilir.
- Fazla kilolu veya çok zayıf olmaktan kaçınmak, sağlıklı beslenmek gerekir.
- İş yükü ve zamanlama için gerçekçi beklentiler belirlemek mental bakımdan hayatîdir.
- Rahatlamak için zaman ayırmak, belki meditasyon yapmak çözüm olabilir.
- Alkol, nikotin ve uyuşturucu kullanımından kaçınmak kesinlikle şarttır.
Bazı doktorlar kronik yorgunluk sendromu veya miyaljik ensefalopati konularında uzmanlaşmıştır. Bunlar, bu tanı kriterlerini karşılamayan kişiler için bile daha uygun ve uzman çözümler sunabilir.